پوپر،انتقاد یعنی استفاده از آزادی را بنیاد پیشرفت می‌داند. بدون نقادی، بدون امکان “ابطال” هر یقین، کسی نمی‌تواند در علم یا در بهکرد زندگی اجتماعی راه به جایی ببرد.
وقتی بعضی از حقایق مشمول آزمون و خطا نباشند، وقتی آزاد نباشیم صحت و اعتبار هر نظریه‌ای را مورد تردید و مقایسه قرار دهیم، ساز و کار شناخت از کار می‌افتد و راه برای تحریف آن باز می‌شود. آنگاه به جای حقایق عقلی، آنچه خواهیم داشت اسطوره و تفتیش عقاید و کتاب‌سوزان و اعدام مرتدان و سِحر و جادو خواهد بود. مانند گذشته که آدمی نه فردی آزاد و خردورز، بلکه موجودی برده و انبوه‌زی بود و موجودیتی بیش از یکی از خیل قبیله نداشت، امور غیرعقلانی و جزميات و محرمات حجیت و مرجعیت خواهند یافت.
این جریان ممکن است، همچنانکه در میان بنیادگرایان، چهره‌ای پیدا کند که هیچ کس نتواند چیزی نقيض “حقایق” مقدس بگوید و در آنها شبهه روا دارد، یا مانند جوامع توتالیتر (دست کم تا پیش از پرسترویکا) وجه دنیایی به خود بگیرد که تحقیق در حقایق رسمی و دولتی در آنها به نام “آموزه علمی” مارکسیسم-لنینیسم در آنها ممنوع است.
به هر حال نتیجه هر دو نظام، مانند نازیسم و فاشیسم، انصراف اختیاری یا اجباری از حق انتقاد است که بدون آن، عقلانیت ضایع و فرهنگ فقیر و علم به رازورزی و افسونگری مبدل می‌شود، و در زیر هیأت انسان متمدن، وحشی سحر شده اعصار تاریک باز پای به جهان می‌گذارد. برای پیشرفت هیچ راهی نیست به غیر از بارها و بارها سکندری رفتن و زمین خوردن و برخاستن و باز برخاستن. خطا همیشه وجود دارد، زیرا گزینه درست با آن وجود در آمیخته است. در جنگل پهناور خطاها و فریبها و ناتوانیها و بی‌کفایتی‌ها و پندارهایی که در آن سرگردانیم، تنها وسیله‌ای که حقیقت بتواند راه خود را به یاری آن باز کند انتقاد عقلی و منظم از هر شناختی است یا هر چیزی که به شناخت برسد این گونه انتقاد بیانگر آزادی است، و بدون آن، آدمی خویشتن را به ظلم و وحشیگری و تاریک‌اندیشی محکوم می‌کند.
ماریو بارگاس یوسا-اهمیت کارل پوپر
————————————————————–
کتاب منطق اکتشاف علمی-کارل پوپر،متفکر لیبرال
کتاب کوششی است در جهت تبیین راه درس گرفتن از تجربه.راه درس گرفتن از تجربه انجام مشاهدات مکرر نیست:سهم تکرار مشاهدات در قیاس با سهم اندیشه هیچ است.
همه چیز در گرو اندیشه ورزی فعال ما در باب جهان است.ما مدام می کوشیم تا تجارب خود از جهان را تفسیر عقلی کنیم و بفهمیم.به عبارت دیگر آنچه می آموزیم به کمک مغز است.چشم و گوش هم مهمند اما اهمیتشان بیشتر در حذف اندیشه های غلطی است که عقل پیش می نهد…
در همین رابطه:
