در این روزها که بورس از همه طرف مورد هجمه و تاخت و تاز قراردارد بد نیست مرور کنیم آنچه را لودویگ لاخمان، اقتصاددان مکتب اتریش، در سال ١٩٥٥، در دفاع از بورس سهام و بازارهای آتی نگاشته است. (از کتاب سرمایه و ساختار آن )
🖋تاریخ نشان میدهد که هرگاه اقتصاد بازار به اندازه کافی از مداخلات سیاسی در امان بوده تا بتواند آزادانه واکنشهای خود را به چالشها شکل دهد، نهادهای لازم را در درون خود پرورش داده است. بطورخاص بازار نهادهایی را تکامل بخشیده تا از نیروهای همبستگی نظام قیمت در برابر نیروهای عدم همبستگی محافظت کند. درمیان این نهادها، بازارهای آتی و بورس سهام شایان توجه ویژه هستند.
🌐معمولا وقتی میگوییم اقتصادبازار برای تسریع تعدیل و کارایی عملکرد خود به نظام قیمت وابسته است، فرضمان اینست: محتوای پیامهای ارسال شده راجع به وقایعی هستند که درعمل رخ داده اند؛ یعنی وقایع گذشته. اما لزوما چنین نیست. روشن است که عملکرد اقتصادی بازارهای آتی نیز انتشار دانش است، اما نه درمورد آنچه اکنون هست یا درگذشته شده، بلکه درمورد آنچه مردم می پندارند که در آینده خواهدشد.
🌐بدین ترتیب با آنکه آینده همیشه نامطمئن و غیرقطعی باقی خواهدماند، اما در بازارآتی این امکان برای افراد پدید می آید که دانشی درمورد انتظارات سایر مردم بدست آورند و انتظارات خود را مطابق با آن تعدیل کنند. همچنین افراد میتوانند نظرات خود درمورد قیمتهای آینده را با خرید یا فروش آتی ابراز کنند و بنابراین نظر جزئی خود را در شکلگیری رأی بازار(که بصورت قیمتهای آتی جلوه گر میشود) سهیم کنند. به بیان دیگر بازارهای آتی گرایش دارند تا انتظارات را با هم سازگار کنند. این بازارها در زمره نیروهای تثبیت کننده و قوام بخش اقتصادبازار هستند.
🌐البته درواقعیت، مبادلات آتی معمولا محدود به تعداد کمی از کالاهاست و درهمین موارد اندک نیز محدود به تعداد کمی از موعدهای آینده است. اما بورس سهام مثالی از مبادلات آتی پیوسته است. اگر من یک سهم را خریداری کنم فقط سود امسال و سال آینده را نخریده ام، بلکه در اصل یک رشتهٔ نامتناهی و پیوسته از سودها یا یک «جریان بازده» را خریده ام. من با این خرید رشته ای از انتظارات خود را درمورد سودهای آن سهم بطور صریح بیان کرده ام. و همچنین انتظار خود درمورد بازده آیندهٔ سایر داراییهایی را که میتوانستم بجای این سهم خریداری کنم، بطور ضمنی ابراز داشته ام. به میزانی که کنش من بر قیمت سهام تأثیر بگذارد، رشتهٔ انتظارات من درتغییر قیمت منعکس خواهدشد. هر خرید یا فروشی که یک قیمت را اندکی تغییر میدهد، دانشی درمورد انتظارات یک شخص را به بازار ارسال میکند.
🌐وقتی اداره کنندگان یک بنگاه یک برنامهٔ متهورانه را برای توسعهٔ فعالیتهای خود اعلام میکنند، تأثیر اعلام آنها بر قیمت سهامشان خواهد گفت که آیا بازار با انتظارات آنها موافق است یا خیر. اگر قیمتها کاهش یابند بدین معناست که دیدگاه بازار راجع به چشم انداز آیندهٔ بنگاه به اندازهٔ مدیران خوشبینانه نیست و چنین کاهش قیمتی این سیگنال را به مدیران ارسال میکند که باید با احتیاط بیشتری گام بردارند.
🔚بورس سهام مبادلات آتی پیوسته است. بنابراین، همیشه توسط اقتصاددانان بعنوان بازار محوری نظام اقتصادی و معتبرترین فشارسنج اقتصادی مورد ملاحظه قرار میگیرد: بازاری که به ارزش گذاری نسبی جریانهای بازده مختلف میپردازد و انتظارات صریح همهٔ کسانی را که مایل به بیان انتظارات خود هستند بخوبی عینیت بخشیده و منعکس میکند. البته این سخنان این روزها چندان جالب توجه نیستند؛ به احتمال زیاد بدلیل تفاوت داشتن با نظریهٔ کینزی بازار سهام که امروزه مقبولیت عمومی دارد (دهه ١٩٥٠)
🆓 @FreemarketEconomy
