23.9 C
تهران
شنبه 8 مهر 1402 ;ساعت: 22:29
کافه لیبرال

آیا صاحب قدرت صاحب حقیقت است؟

📚آیا صاحب قدرت صاحب حقیقت است؟
👁📚نگاهی به کتاب قدرت بی‌قدرتان

📍چگونه می‌شود از زیستن در دایره‌ی حقیقت سخن گفت وقتی هیچ یک از سازوکارهای زندگی روزمره از دروغ و ریا در امان نمانده‌‏اند؟ آیا مردم در نظام‌‏هایی که وانمود می‏‌کنند در هیچ موردی وانمود نمی‏‌کنند، دارای قدرت هستند؟ آیا کنش‌‏های زندگی روزمره‌ی مردم عادی می‌‏تواند تعریف قدرت در بالاترین سطوح اجرایی یک کشور را دستخوش تغییر کند؟

📄این‌ها سوالاتی هستند که هر شهروندی به فراخور حالش با آن‌ها روبروست. سوالاتی ساده که پاسخ به آن‌ها را معمولاً می‌‏شود در نگاه‌‏های خوش‌بینانه و بدبینانه دسته‌بندی کرد. اگر زندگی را همچون سیاست بدانیم و برای کنش روزمره ارزشی تعیین‌کننده قائل باشیم، از خوش‌بینانی هستیم که فکر می‏‌کنند قدرت مردم را در عین بی‏‌قدرتی‌شان نباید دست کم گرفت. اگر هم از نظریه‌پردازانی هستیم که دائم هشدار توجه بیشتر به لایه‏‌های پنهان قدرت سیاسی را می‏‌دهیم از بدبینانی هستیم که برای مردم، قدرتی در نظر نمی‌‏گیریم.

💢واتسلاف هاول را به‌عنوان نویسنده‌ی کتاب «قدرت بی‌قدرتان» می‏‌شود از جمله خوش‌بینان به قدرت مردم عادی در نظر گرفت. او سعی کرده با جستارهای کوتاه و ساده‌‏ای نشان دهد که مردم در بسته‌ترین نظام‏‌های سیاسی هم دارای قدرتند به شرط آن‌که از فرو کاستن درک خود از دیکتاتوری به یک نفر و تقلیل ساختار آن به یک گروه کوچک از افراد بپرهیزند و به این باور برسند که دیکتاتوری یک بوروکراسی سیاسی حاکم بر جامعه است که در تمام زمینه‌‏های زندگی، یک‌دست و همسان عمل می‏کند.

هاول، با مثال زدن از زندگی روزمره‌ی یک سبزی‌فروش، تلاش می‏‌کند چشم‌اندازی از فعالیت‏‌های عادی هرروزه‌ی مردم به دست دهد و معتقد است وقتی تمامی عناصر زندگی عادی وابسته به نظام حاکم است و در و دیوار شهر هم مدام به ما یادآوری می‏‌کنند که در کجا زندگی می‌‏کنیم، از ما چه توقعی می‏‌رود؛ این شبه‌واقعیت است که به‌جای واقعیت می‏‌نشیند. او از ایدئولوژی به‌عنوان ضامن اصلی انسجام درونی قدرت و حفظ نظم موجود یاد کرده و می‌‏گوید ایدئولوژی «چسبی است که همه‌ی اجزا را کنار هم نگه می‏‌دارد، اصل پیونددهنده‌ی این ساختار است و…»(ص ۳۷)

مؤلف کوشیده است مسئله‌ی پیچیده‌ی زیستن در نظام‏‌های بسته را به‌ساده‏‌ترین شکل ممکن مورد بحث قرار دهد. او تا اندازه‌‏ای نسبت به قدرت مردم در جوامع غیرمتکثر سیاسی باور دارد که معتقد است ممکن است درظاهر تنها مقام و منصب‌دارها قدرتمند به نظر برسند؛ اما باید بدانیم که ما مردم معمولی هم قدرت داریم. هاول برای تبدیل قدرت نهفته‌ی مردم به قدرتی کارگزار و مؤثر بر این باور است که وقتی میزان آگاهی مردم از قدرت پنهان و اثرگذارشان بالا برود و مردم ببینند که فعالیت‏‌های عادی و روزمره‌شان برای رسیدن به جامعه‌‏ای عادلانه و اخلاقی مؤثر است، می‏‌شود امیدوار بود که هر اصلاحی که از لایه‏‌های پایینی جامعه آغاز می‏‌شود به تغییراتی بنیادین تبدیل خواهد شد.

📑درواقع، هاول تلاش می‏‌کند نشان دهد که همبستگی، اعتماد به یکدیگر، مسئولیت‌پذیری و عشق می‌‏توانند به‌عنوان یک امر سیاسی، کارکردی مؤثر و سازنده داشته باشند. هاول هر کنش کوچک دور از دروغ و ریا را که هدفش رساندن خیر به مردم است، امری سیاسی تلقی می‏‌کند که می‌تواند نشان‌دهنده‌ی قدرت مردم باشد. «زندگی در ذات خودش در مسیر تکثر، تنوع، خودساختگی و خودسامانی و در یک کلام در مسیر تحقق آزادی‌‏اش به پیش می‌رود، حال آن‌که نظام پساتوتالیتر خواهان همرنگی، همسانی و نظم و انضباط است.» (ص۳۲)

 

این کتاب کوچک کم‌حجم اما قابل بحث و پرنکته را نشر نو در مجموعه‌ی «تجربه و هنر زندگی» با ترجمه‌ی روان احسان کیانی‌خواه، در ۱۶۴ صفحه منتشر کرده و به نظر می‌رسد به دلیل زبان ساده و روایی‌‏اش می‌تواند گستره‌ی مخاطبان متنوعی از متخصصان علوم سیاسی و اجتماعی تا مردم کوچه و بازار را شامل شود.

📗📗📗📗📗📗📗📗

نویسنده: واتسلاو هاول مترجم: احسان کیانی‌خواه ناشر: نشر نو مریم نورائی‌نژاد

@cafe_andishe95

دانلود نسخه صوتی وپی دی اف کتاب

مطالب بیشتری که ممکن است مورد علاقه شما باشند

مروری بر کتاب «قانون، قانونگذاری و آزادی»، اثر فردریش فون هایک

cafeliberal

لیبرالیسم مقدم بر دموکراسی

cafeliberal

تفاوت خشونت در نزد حکومت و خشونت در نزد معترضان

cafeliberal

مفهوم شهروندی

cafeliberal

چرا سوسیالیسم محکوم به شکست است؟

cafeliberal

نقش حمایتی دولت

cafeliberal

این وب سایت از کوکی ها برای بهبود تجربه شما استفاده می کند. ما فرض خواهیم کرد که شما با این مسئله موافق هستید ، اما در صورت تمایل می توانید انصراف دهید. تائید بیشتر بخوانید