اینهمه ثروت در جامعه وجود داره! یکی اینقدر ثروتمند و دیگری اینقدر ندار! این چه وضعیه؟! اگر اراده وجود داشته باشه و این ثروت تقسیم بشه، وضع همه خوب میشه. یه عده از شکمسیری نمیدونن چیکار کنند و برخی از گرسنگی! یک گروه دائم ثروتمندتر میشه و یه گروه دائم فقیرتر!
خب اینها چیزهاییه که چشم میبینه. اصلاً یکی از مهمترین جذابیتهای احزاب سوسیالیست هم همین حرفا بوده. شما در هر سطحی هم باشید، سوسیالیستها همین حرفها رو با زبان ویژۀ همون سطح براتون بیان میکنند. اما واقعاً چرا ایدۀ تقسیم ایدۀ غلطی بود؟ واقعاً چه اشکالی داشت و داره که ثروت بین مردم تقسیم بشه؟! در سیستم کاپیتالیستی یه گروه واقعاً زجر میکشند! خب چرا داراییها رو تقسیم نکنیم؟
نکتۀ قضیه اینه که چیزی تحت عنوان «ثروت» پیشاپیش وجود نداره. یعنی اینطوری نیست که یک مقدار مشخصی ثروت وجود داشته باشه و همیشه هم همین مقدار تولید بشه و حالا بتونیم با خیال راحت تقسیمش کنیم؛ مثل آب دریا که تمومی نداره. بلکه این ثروت به وجود میاد و «مقدار ثروت هم وابستگی کامل به شیوۀ تولید ثروت داره». یعنی اینجوری نیست که شما در هر شیوهای از کار و تولید بتونید مقدار یکسانی ثروت تولید کنید. شیوۀ تولیده که مقدار ثروت رو رقم میزنه. چرا کاپیتالیسم رو با همۀ بدیهای احتمالیش باید حفظ کرد؟ چون کاپیتالیسم بهترین شیوۀ تولید ثروته و وقتی شما این شیوه رو از بین میبری، دیگه به ثروت قبلی دست پیدا نمیکنی. دارایی ملی روزبهروز افت میکنه؛ سطح زندگی، یعنی میزان رفاه سال به سال افت میکنه. بله، شما در ابتدا ثروتی رو تقسیم کردی… اما از این به بعد در پی تقسیم ثروت «شیوۀ تولید» رو هم از بین بردی! مثل اینه که یک دستگاهِ خیلی کارآمد رو متلاشی کرده باشید.
در سیستم بازار آزاد و کاپیتالیسم توزیع ثروت برابر نیست، اما اگر این سیستم رو متلاشی کنید، تولید ثروت کاهش پیدا میکنه و اون چیزی که در نتیجۀ «توزیع عادلانه» بین مردم به دست میاد، کمتر از اون چیزی خواهد بود که فرد در سیستم کاپیتالیستی دستمزد میگیره.اما همۀ قضیه هم مقدار دستمزد نیست… سیستم کاپیتالیستی رقابت وحشتناکی رو در جامعه ایجاد میکنه. نتیجۀ این رقابت اینه که فقط کسانی میتونند بیشترین سود رو ببرند که کالاهایی با بالاترین کیفیت و پایینترین قیمت تولید کنند. کسی که از این وضعیت سود میبره کیه؟ «مصرفکنندگان» که شامل کل جامعه میشه. اگر این سیستم کاپیتالیستی رو به این دلیل که ثروت نامساوی توزیع شده متلاشی کنید، این سیستمِ پُررقابت کاپیتالیستی رو هم از بین بردید و دیگه از کالاها و خدماتی که دائم کیفیتش بره بالا و قیمتش بیاد پایین، خبری نیست! و این یعنی درجا زدن و تبدیل شدن زندگی به باتلاق!
مراقب یک خرافۀ خطرناک و بسیار پرطرفدار باشید: فناوری رو علم تولید نمیکنه! بهبود وضعیت زندگی با کمک فناوری نتیجۀ علم نیست! علم توی کتابه و هیچ دردی از کسی دوا نمیکنه، بلکه فناوری رو بازار خلق میکنه. اگر فناوری یعنی تبدیلِ علم به کالا و خدمات کاربردی، پس فناوری نتیجۀ مستقیمِ عملکرد بازاره. و توجه کنید: در سیستم کاپیتالیستی پولِ ایجاد فناوری رو دیگران میدن، اما من و شما ازش بهرهبرداری میکنیم. خریداران خودروهای تولیدکنندگان خارجی دارن پولِ تولید فناوریای رو میدن که در آینده من و شما هم ازش استفاده میکنیم؛ همونطور که بیماران آمریکایی دارن پول تولید داروهایی رو میدن که در آینده به ما هم میرسه.
پس نتیجه میگیریم: وقتی در سیستم کاپیتالیستی زندگی میکنیم، حسادت رو باید زیر پا له کنیم، چون مثل شیطان گولمون میزنه. حسادت به ما میگه درست نیست بعضی بیشتر از دیگران داشته باشند، اما بهمون نمیگه در این سیستم به طور میانگین حال همه در وضعیت ارتقای دائمی به سر میبره. اگر خواستید به این واقعیت شک کنید، سطح سیستمهای ارتباطی امروز رو با بیست سال پیش مقایسه کنید. ما در سیستم کاپیتالیستی ثروتمندتر بودن دیگران رو تحمل میکنیم، چون اگر این سیستم بر هم بخوره، وضع ما بهتر نخواهد شد، بلکه بدتر خواهد شد. با همین مقدار کار، چیزی که گیرمون میاد به مراتب به لحاظ کیفی و کمّی کمتر خواهد بود. ما مدیون بازاریم ــ همان بازاری که ثروت را نامساوی تقسیم میکنه… اما این عدم تساوی کلید بهروزی عموم ماست.
#کاپیتالیسم
مهدی تدینی
@Garajetadayoni | گاراژ (https://t.me/Garajetadayoni)
