🔻بر اساس آمارهای موجود در سال تحصیلی ۹۷-۹۸ در حدود سیصد هزار دانش آموز در کشور در مقاطع مختلف تحصیلی اعم از پسر و دختر ترک تحصیل کرده اند و از دنیای درس و مدرسه جدا شده اند. همچنین بر اساس همین آمار در سال ۹۸-۹۹ در حدود یک میلیون نفر نیز بازمانده از تحصیل در کشور داشتهایم. اصطلاح «بازمانده از تحصیل» به کودکان و نوجوانانی اطلاق میشود که در سن تحصیل قرار دارند، اما به هر دلیلی در مدرسه ثبت نام نکرده اند، اما ترک تحصیل کردهها دانش آموزانی هستند که ثبت نام کرده و به مدرسه رفته اند، اما در نهایت مدرسه را رها کرده اند.
🔻این آمار بسیار تکان دهنده و خطرناک خبر از زلزلههای مهیبی میدهد که در لایههای زیرین اجتماع و اقتصاد کشور به وقوع پیوسته و تکانههای آن تازه به سطح زمین رسیده است و اتفاقا اگر از زوایای دیگری این آمار را مورد بررسی قرار دهیم، ماجرا بسیار ترسناکتر هم میشود. به عنوان مثال میشود گفت در سال ۹۸ تقریبا از هر ۱۴ نفر که در سن تحصیل و مدرسه قرار دارند، یک نفر از تحصیل بازمانده است و در واقع یک چهاردهم دانش آموزان ما عطای مدرسه را به لقایش بخشیده و به دنبال سرنوشتی متفاوت و نامعلوم رفتهاند.
🔻اما در ریشه یابی علل ترک تحصیل گسترده دانش آموزان هم نظرات و دیدگاههای مختلفی را مشاهده میکنیم. به نظر من یک علتِ ترک تحصیل دختران، گرایشهای مذهبی است که دانش آموزان دختر را بعد از سن ۹ سالگی از ادامه تحصیل منع میکند و عموما در مناطق جنوبی کشور شیوع بیشتری دارد. در بسیاری از مدارس این شهرها جمعیت مدارس دخترانه از پایه چهارم ابتدایی به بالا، افت محسوسی نسبت به مدارس پسرانه دارد و این ناشی از عدم رغبت خانوادهها به ادامه تحصیل دخترانی است که به زعم والدین به سن بلوغ رسیده اند و حضور آنها در مدارسی که در روستاها و حاشیه شهرها اغلب هم مختلط هستند، به صلاح نیست.
🔻شواهد متقن نشان میدهد که فقر اقتصادی در کنار فقدان چشم انداز روشنی از تاثیر تحصیل بر کیفیت زندگی، هم دانش آموزان و هم اولیای آنان را به این باور رسانده است که مدرسه و تحصیل را وانهاده و به دنبال کسب و کاری هر چند کم بازده و مبهم بروند تا سرکه نقد را به کف آورده و از تصویرسازی ذهنی درباره حلوای آینده راحت شوند. برای اثبات تاثیر فقر بر ترک تحصیل کافی است تا آمارهای استانها و مناطق کشور در این زمینه را مد نظر قرار دهیم. در بین بازماندگان از تحصیل سال ۹۸-۹۹ که در حدود یک میلیون نفر بودند، استان سیستان و بلوچستان با ۱۴۱۸۶۹ رتبه اول را دارد که خود به اندازه کافی گویای واقعیت تلخِ تاثیر فقر بر ترک تحصیل است. همچنین استان خراسان رضوی که دارای جمعیت زیاد حاشیه نشین و شهرهای کم برخوردار است، رتبه دوم را داراست و ۱۰۶۵۳۱ دانش آموز بازمانده از تحصیل در این سال را ثبت کرده است. در بین ترک تحصیلیها نیز این دو استان در صدر هستند و البته خراسان با ۳۵۷۶۴ و سیستان با ۳۳۵۵۹ جای خود را عوض کرده اند. اگر بخواهیم عامل اقتصادی را به شکل گستردهتر مد نظر قرار دهیم، علاوه بر فقر مالی خانواده ها، کمبود امکانات آموزشی نیز دلیل عمده دیگر ترک تحصیل و بازماندن از تحصیل است.
🔻در بسیاری از روستاهای کشور در مقطع ابتدایی مدرسه تاسیس شده، اما دانش آموز برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر ناچار است به شهر مجاور یا روستاهای دیگر برود و چنین آمد و شدهایی به خاطر هزینههای متعاقب آن و نیز مباحث و ملاحظات فرهنگی حاکم بر مناطق و نواحی گوناگون کشور برای حانوادهها سخت و غیرقابل تحمل شده و در نتیجه به همان سواد ششم ابتدایی بسنده کرده و فرزند خود را از ادامه تحصیل باز میدارند.
نجات بهرامی ( کانال شخصی ), [17.02.21 10:58]
📎 @bahraminejat