اعلام ورود تا ۸۰۰ سرباز اجاره‌ای از کشور کلمبیا به بندر عدن در کشور جنگ‌زده یمن، به‌منظور نبرد در کنار نیروهای عربستان سعودی و علیه حوثی‌های آن کشور، تازه‌ترین گزارش از حضور جنگجویان فراملیتی در جنگ‌های خاورمیانه است.
خاورمیانه که می‌توانست با استفاده از منابع غنی انرژی فسیلی به یکی از مناطق پیشرفته جهان تبدیل شود، درگیر با جنگ‌های مذهبی و شعله‌ور در رقابت‌های خونین دوشاخه سنی و شیعه اسلام همچنان می‌سوزد؛ شعله‌هایی که می‌تواند با سرکشی بیشتر، از عراق لبنان و سوریه و یمن فراتر رفته و به مرزهای تازه در قلب کشورهای به‌ظاهر آرام مانده منطقه نیز برسد.
شورش اسلامی سال ۱۹۷۹ در ایران و به قدرت رسیدن حکومت مذهبی در تهران، ابتدا ثروتمندترین و قدرتمندترین کشور منطقه را به کام جنگی هشت‌ساله و مخرب با کشور هم‌جوار عراق برد و ازآن‌پس تب اسلام‌گرایی افراطی و رقابت خونین دوشاخه سنی و شیعه در منطقه هرگز فروننش ست.
خاورمیانه امروز شاهد حضور جنگجویان صادراتی از جمهوری محلی چچنیا در روسیه تا کلمبیا در آمریکای لاتین است. حکومت اسلامی ایران نیز که شعله افروز نخستین موج جاری افراط‌گرایی اسلامی بوده، پس از ۳۷ سال همچنان به ادامه رقابت شیعه و سنی در کشورهای مسلمان و حفظ عقیده گرایی مذهبی در سیاست خارجی و رفتارهای عمومی خود مشغول و یکی از تأمین‌کنندگان بزرگ سربازان اجاره‌ای و طرف اصلی جنگ‌های نیابتی منطقه بشمار می‌رود؛ بازی خطرناکی که دیر یا زود می‌تواند ماهیت فرامرزی جنگ را برای بانیان اصلی آن‌ها تغییر داده و از مرزهای ایران تا عربستان را به‌سرعت در خود بگیرد.
مزدوران آب‌سیاه در امارات
گروه سربازان تازه‌رسیده از کلمبیا که در بندر عدن مستقرشده‌اند، در عمل بخشی و یا دنباله گروه نظامی بزرگ‌تری است که در اجرای یک قرارداد ۵۰۰ میلیون دلاری مابین فردی بنام اریک پرینس، مالک و مدیر موسسه امنیتی ـ– نظامی موسوم به «آب‌سیاه» چهار سال پیش به امضاء رسیده است.
موسسه آب‌سیاه به‌عنوان یک ارتش مزدور بعد از سال ۲۰۰۱ تأسیس شد و قرارداد کاری با سازمان اطلاعات و امنیت آمریکا (سیا) داشت و در کنار ارتش آمریکا در عراق از سال ۲۰۰۳ تا سال ۲۰۱۱ می‌جنگید. موسسه «آب‌سیاه» به علت اتهامات متعدد ارتکاب جنایت جنگی در عراق مورد پیگرد قانونی است، به‌این‌علت موسسه یادشده اینک تغییر نام داده و دامنه عملیات آن به عراق کشیده نخواهد شد.
قرارداد ۵۰۰ میلیون دلاری مالک و مدیر موسسه نظامی امنیتی سابق آب‌سیاه با امارات باهدف ظاهری حفظ امنیت تأسیسات نفتی امارات صورت گرفت ولی گفته می‌رود در قرارداد یادشده وظایف خارج از حدود جغرافیایی امارات نیز در نظر گرفته‌شده است. با استفاده از همین فراز موجود در قرارداد با امارات، ظاهراً عربستان سعودی از ظرفیت موسسه یادشده برای به خدمت گرفتن ۸۰۰ کلمبیایی برای جنگ در یمن استفاده می‌کند. نیروهای امارات پیش‌تر همراه با سربازان سعودی در بحرین هم مشارکت نظامی داشتند.
این گروه سربازان اجاره‌ای کلمبیایی، ظاهراً شماری از جنگجویانی هستند که بعد از پیشرفت‌هایی در امضاء قرارداد صلح مابین دولت کلمبیا و «نیروهای مسلح انقلابی کلمبیا» و درنتیجه پایان گرفتن حدود پنجاه سال نبرد چریکی در آن کشور، بیکار و آزادشده‌اند. کلمبیا به دلیل داشتن شبکه گسترده قاچاق همیشه محل رشد داوطلبان جوان اسلحه به دست بوده است. در نگاه سربازان اجاره‌ای، تنها گرفتن دستمزد انگیزه داخل شدن در جنگ است و نه وفاداری به یک‌سو و یا سوی دیگر نبرد.
سابقه سربازان اجاره‌ای
سربازی اجاره‌ای، یا داوطلبانه و یا تا حدودی اجباری، بعد از اشتغال مشهور و همه‌گیر و همه‌جایی، شاید دومین شغل قدیمی در جهان بشمار می‌رود. امپراتوری‌های کهن نیز بخش بزرگی از ارتش‌های کشورگشای خود را از نیروهای محلی در سرزمین‌های فتح‌شده تأمین می‌کردند.
ناپلئون امپراطور فرانسه در دورانی نزدیک‌تر به زمان معاصر، فکر استفاده از سربازان اجاره‌ای را نظم بیشتری داد و در نیروهای نظامی او رنگین‌کمان سربازان غیر فرانسوی کاملاً چشمگیر بود.
لژیون خارجی فرانسه که در سال ۱۸۳۱ رسماً تأسیس شد، مرکب از سربازان اجاره‌ای از هر نقطه جهان، با شماری نزدیک به ۱۰ هزار، هنوز بخشی رسمی از ارتش فرانسه بشمار می‌رود.
برای استخدام در لژیون خارجی فرانسه هیچ محدودیت خاصی (زبان و نژاد و مذهب) وجود ندارد و داوطلبان بالای ۱۷ سال و کمتر از چهل سال به‌شرط رسیدن قانونی به یکی از مراکز استخدام که عموماً در داخل فرانسه است و اوراق شناسایی، می‌توانند با حقوق نزدیک به ماهانه ۲۰۰۰ دلار به خدمت گرفته شوند. این میزان حقوق در جریان خدمت می‌تواند تا ماهانه ۶۰۰۰ دلار افزایش یابد.
در مورد میزان کارآمدی و وفاداری سربازان لژیون خارجی به کارفرمایان خود لطیفه‌ای گویای ماجرا است: آگهی فروش یک اسلحه فرانسوی دست‌دوم که در مورد وضعیت آن توضیح داده و گفته‌شده هرگز مورداستفاده [شلیک] قرار نگرفته و تنها دو بار به زمین افتاده است.
سربازان اجاره‌ای جمهوری اسلامی
طی سه سال گذشته بخصوص، جمهوری اسلامی نیز به تأمین‌کننده یکی از پرشمارترین نیروهای مزدور در جنگ‌های نیابتی و محلی خاورمیانه تبدیل‌شده است.
بعد از تجهیز و سازمان دادن نیروهای مسلح شیعه حزب‌الله در جنوب لبنان، جمهوری اسلامی در کنار شیعیان عراق قرار گرفت و با آغاز جنگ‌های داخلی سوریه، به بهانه دفاع از مراکز مقدس شیعی به سوریه رفت و اینک در کنار حوثی‌ها که چندان نیز شیعه نیستند، در مقابل نیروهای هادی ـ رییس‌جمهور سابق یمن و حامی او عربستان سعودی ـ قرارگرفته است.
طی آخرین برآورد مسئولان نظامی آمریکا از حضور نیروهای اعزامی از سوی جمهوری اسلامی به عراق و سوریه، حدود هزار سرباز ایرانی در عراق و ۲۰۰۰ سرباز ایرانی در سوریه درگیر در جنگ هستند. تنها در طول دو هفته گذشته بنا بر گزارش‌های منابع خبری نزدیک به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، ۲۰ عضو سپاه در سوریه جان خود را ازدست‌داده‌اند.
شمار سربازان اجاره‌ای مستقر در سوریه که هزینه آن‌ها را جمهوری اسلامی تأمین می‌کند، مابین ۲۵ تا ۳۵ هزار برآورد شده است. این شمار، مرکب از نیروهای حزب‌الله لبنان، لشکر فاطمیون مرکب از شیعیان افغان و پاکستان و همچنین شیعیان جنوب لبنان است که حدود ۱۰ هزار نفر از آن‌ها پیش‌تر ارتش مقتدا صدر (بدر) را در عراق تشکیل می‌دادند.
حضور سربازان اجاره‌ای در جنگ‌های محلی خاورمیانه که یکی از بانیان اصلی آن‌ها جمهوری اسلامی است، می‌تواند وضعیت ملتهب منطقه را به وضعیت برخورد مستقیم نیروهای درگیر تبدیل و به شعله‌ور شدن جنگ‌های مستقیم مابین حامیان محلی و فرا منطقه‌ای آن‌ها بیانجامد. در حال حاضر نیروهای روسیه و جمهوری اسلامی در سوریه مستقرشده‌اند و آمریکا در کنار عربستان در جنگ یمن حضور دارد.
