ارتباط میان سرمایه داری و دولت برای هر نوع تحلیل سرمایه داری مهم است.
شناخت این ارتباط برای درک روابط متقابل سرمایه داری و دموکراسی فوق العاده مبرم و حیاتی است.
جدایی نسبتاً زیاد یا به زبان فنی تفکیک ساختاری میان تصمیم گیری اقتصادی و حاکمیت سیاسی یکی از ویژگیهای اساسی سرمایه داری است.
بدین ترتیب سرمایه داری هم از نظامهای اجتماعی اقتصادی اولیه از قبیل نظام زمینداری فئودالیسم ، متمایز می شود و هم از سوسیالیسم دولتی سده بیستم با این حال، ظهور دولت جدید با ظهور سرمایه داری رابطه نزدیک داشت اگرچه عمل دولت و کارکرد بازار غالباً دو امر متضاد مانعة الجمع تلقی می شوند
وجود دولتی قدرتمند یکی از شرایط لازم برای ظهور سرمایه داری بود به منظور غلبه بر موانع تولید سرمایه داری و مبادله بازار که برپایه امتیازهای ویژه و عرف استوار بودند عمل دولت نیرومند مورد نیاز بود.
عمل دولت همچنین جلو مخالفت قربانیان توسعه سرمایه داری را میگرفت و در صورت لزوم آن را سرکوب
می کرد؛ و به شکلهای تازه مالکیت قرار داد و سازمان بازرگانی یعنی شکلهایی که برای مبادله بازار و تولید معطوف به سود مناسب بودند مصونیت و هیأت قانونی میداد. این نکته اخیر از سده هجدهم که آدام اسمیت دانشمند اقتصاد سیاسی اسکاتلندی آن را قاعده بندی کرد تاکنون بخوبی شناخته شده است.
شکلهای تازه روابط اقتصادی به حمایت خاص نیاز داشتند زیرا غالباً در جریانی مخالف با منافع طبقۀ ممتاز آداب و رسوم تثبیت شده و اندیشه های عدالت خواهی همگانی سیر میکردند. مبادلات گسترده بازار و سودهای کارفرمایانه به نوبه خود منابع اقتصادی لازم برای ظهور دولت جدید را فراهم ساختند. درآمدهای روزافزون دولت و اعتبارات عظیم سرمایه داران بازرگان هزینه های مربوط به اختلافات ،ارضی توسعه و تحکیم نظارت را تأمین می کردند. اینها در تبدیل نهادهای دولتی شخصی شده و «موروثی سابق به ساختارهای اداری (بوروکراتیک) کارآمد و غیر شخصی تر نیز اهمیت حیاتی داشتند فقط دولتهای کارآمدتر می توانستند زیر ساخت قانونی لازم برای گسترش روابط اقتصادی سرمایه داری را به وجود آورند و حفظ کنند.
روی گرداندن دولتها از تعارضها و فتوحات نظامی و روی کردن به نقشی صلح آمیز در زمینه خدمت به توسعه اقتصاد سرمایه داری، عاملی مهم در درک ماهیت سرمایه داری اولیه است. این اصل در قاعده مربوط به انتقال کلی از جامعه نظامی به جامعه صنعتی که هربرت اسپنسر فیلسوف انگلیسی قرن نوزدهم آن را عنوان کرده است آشکار می شود.
دایره المعارف دموکراسی -زیر نظر سایمون مارتین لیپست
کانال تلگرامی لیبراسیون
